واحد کنترل کیفیت

کنترل محصول نامنطبق مفهومی است که به دلیل اهمیت فراوان و نقش تعیین کننده‌ای که در سیستم کیفیت ایفا می‌کند در ویرایش‌های مختلف استاندارد ایزو مورد توجه ویژه قرار گرفته است. اگر بخواهیم تعریف ساده‌ای از محصول نامنطبق ارائه نماییم می‌توانیم آن را محصولی بنامیم که به هر دلیل با یک یا چند مشخصه و ویژگی از پیش تعیین شده مطابقت ندارد.
هنگام تعیین تکلیف محصول نامنطبق ممکن است یک یا چند حالت زیر پیش بیاید:
محصول نامنطبق بدون نیاز به هر گونه اقدامی و به واسطه استفاده از مفهوم اجازه ارفاقی قابل پذیرش باشد.
محصول نامنطبق به واسطه دوباره کاری و انجام اصلاحات لازم به محصول منطبق تبدیل شده و یا آنکه میزان عدم انطباق آن به حدی برسد که بتوان به کمک مفهوم اجازه ارفاقی آن را پذیرفت.
محصول نامنطبق برای کاربرد اصلی و مورد نظر مناسب تشخیص داده نشده و به عنوان محصولی با درجه کیفی پایین‌تر برای مقاصد و کاربردهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد.
چنانچه هیچ یک از راه کارهای فوق در خصوص محصول نامنطبق قابل اعمال نباشد به ناچار می‌بایست محصول نامنطبق را بعنوان ضایعات محسوب نموده و از مصرف آن جلوگیری بعمل آید.